پنجمین دوره‌ی نشست تبادل تجربیات علم و فناوری (استپ) در کشورهای اسلامی برگزار شد

پنجمین دوره‌ی نشست تبادل تجربیات علم و فناوری (STEP) در کشورهای اسلامی، با حضور دانشمندان مسلمان و غیرمسلمان ساکن کشورهای اسلامی به میزبانی مرکز بین­‌المللی علوم شیمی و زیستی (ICCBS) دانشگاه کراچی پاکستان در زیرشاخه‌­های بیماری­های واگیر و غیر واگیر با موضوعات پیشگیری، تشخیص و درمان از ۸لغایت ۱۱ اسفند‌ماه برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی پارک فناوری پردیس، مراسم افتتاحیه‌ی این نشست صبح چهارشنبه با حضور رسول دیناروند، عضو هیأت مدیره‌ی بنیاد مصطفی^(ص)، زینب حمیدزاده، مشاور امور بانوان معاونت علمی و فناوری ریاست­‌جمهوری و همچنین شماری از مقامات علمی پاکستانی برگزار شد. بررسی نقش دانشمندان زن مسلمان در توسعه‌ی علم و فناوری، رفع موانع و شناخت راه­‌های تقویت مشارکت زنان در بهبود وضعیت سلامت جوامع، تجاری­‌سازی در حوزه‌ی سلامت و چالش‌­های جهان اسلام در حوزه‌ی سلامت، ازجمله موضوعاتی بود که در این دوره از نشست بدان پرداخته شد.

رسول دیناروند، عضو هیأت مدیره‌ی بنیاد مصطفی^(ص)، در این نشست به معرفی مرکز تحقیقات نانو دانشکده‌ی داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران پرداخت و گفت: این مرکز در سال ۲۰۰۴ با بودجه‌ی دولتی، به‌صورت مجازی و بدون تخصیص ساختمان و تجهیزات تأسیس شد.

دیناروند مهم‌­ترین هدف این مرکز را آموزش، تحقیقات میان‌رشته‌ای، تجاری‌سازی و توسعه‌ی فناوری برشمرد و افزود: بودجه‌ی تخصیصی به این مرکز صرفاً جهت تحقیقات درزمینه‌ی مهندسی ذرات نانو، سلول­‌های بنیادی، کشت سلولی و پزشکی مولکولی بوده و تاکنون سه شرکت از این مرکز منشعب گردیده و یک اتاق تمیز جهت انجام آزمایش­‌ها توسط بخش خصوصی در مرکز توسعه داده‌شده است.

زینب حمیدزاده، مشاور امور بانوان معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری نیز که در این دوره از نشست در پاکستان حضور داشت، ضمن اشاره به نقش پررنگ زنان در تولید و تجاری‌سازی دانش، گفت: هم‌اکنون۲۰ درصد شرکت‌های دانش‌بنیان توسط زنان تأسیس و یا اداره می‌شوند.

وی با تأکید بر ایجاد فرصت‌های مساوی برای دانشمندان در حوزه‌های مختلف دانش، مدیریت و سیاست، گفت: آمارها نشان می‌دهند تفاوت زیادی بین زنان و مردان در حوزه‌ی تحصیلات تکمیلی و همچنین تشکیل مراکز تحقیقاتی و حضور زنان در این مراکز وجود دارد.

سید محمد نوربخش، مدیرعامل یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی نیز با اعلام اینکه گرنت 65 هزار دلاری در قالب تجهیزات آزمایشگاهی از سوی این شرکت به محققین جهان اسلام اعطا خواهد شد، تصریح کرد: در این دوره از نشست استپ به دانشمندانی که پروپوزال ارائه دهند، آموزش لازم داده‌شده و درنهایت ۱۰ نفر جهت تجهیز آزمایشگاه به مبلغ 65 هزار دلار انتخاب می‌شوند.

ارائه‌ی آخرین دستاوردهای درمان و تشخیص دانشمندان جهان اسلام ازجمله فعالیت‌هایی است که در پنجمین دوره‌ی نشست تبادل تجربیات علم و فناوری بدان پرداخته شد و محققین نسبت به ارائه‌ی دستاوردهای تحقیقاتی خود در حوزه‌های مختلف سلامت ازجمله نانو و علوم­زیستی اقدام نمودند.

*سخنرانی برگزیده‌ی جایزه مصطفی^(ص)

در همین راستا جکی­یینگ، برگزیده‌ی جایزه مصطفی^(ص)2015، به تشریح فعالیت­های آزمایشگاه نانو زیستی (NanoBiolab)که مدیریت آن را بر عهده دارد پرداخت و گفت: تولید انسولین نانو دارو جهت بیماران دیابتی و طراحی کیت­‌های تشخیصی بیماری­های ویروسی و باکتریایی نظیر ویروس زیکا و باکتری ای‌کولای از دستاوردهای اخیر این مرکز تحقیقاتی است.

وی ضمن اشاره به اینکه دانشمندان جهان اسلام به‌عنوان محقق می­‌توانند تأثیر بسیاری در جهان بگذارند، افزود: زنان به دلیل مسائل زندگی و نقش مادری باید مراحل تحصیل خود را سریع­تر طی کنند، فلذا چنانچه مایلید به موفقیت برسید می‌بایست مانند موسیقی­دانان و ورزشکاران بسیار کار و تمرین کنید.

*برگزاری پنل‌های تخصصی

حسن اعزازی استاد دانشگاه آمریکایی قاهره و رئیس شرکت دانش‌بنیان نانوایبر در مصر نیز بابیان اینکه موفق به تولید زخم پوش‌های زیست‌تخریب‌پذیر و نانو فیبر با عصاره‌ی عسل و سم زنبور شده‌اند افزود: بازار جهانی زخم‌ها تا سال 2020 به رقم ۱۱میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار می‌رسد.

اعزازی ضمن تأکید بر اهمیت تحقیقات راهبردی میان‌رشته‌ای به تشریح ظرفیت­های تحقیقاتی در جهان اسلام و چالش­‌ها پرداخت و چالش‌های موجود را مواردی همچون تحقیقات‌ کاربردی در برابر تحقیقات بنیادین، فرار مغزها و جمعیت خارج از کشور، تأمین منابع، نوآوری و کارآفرینی، مالکیت فکری، شرکت‌های اسپیناف‌شده و سهم دانشگاه، درک بازار و از همه مهم­‌تر ثبت اختراع و شیوه‌­های آن دانست.

همچنین مای خنفر از دانشگاه علم و فناوری اردن اظهار داشت: ما در حال مطالعه بر نوعی دارو رسان از پلی­لاکتیک هستیم که زیرپوست تزریق‌شده و در سه مرحله دارو را رها می­کند.

پروفسور هلیزه کاتاس، رئیس مرکز فناوری دارورسانی دانشگاه کابانگسان مالزی نیز با اشاره به شیوع مقاومت آنتی‌بیوتیکی گفت: چنانچه این وضع ادامه یابد تا سال ۲۰۵۰شاهد مرگ حدود ۱۰ میلیون نفر خواهیم بود.

وی ضمن تشریح دستاوردهای گروه تحقیقاتی مرکز فناوری دارورسانی تصریح کرد: با بهبود خواص نوعی پلیمر به نام کیتوسان در قالب نانوذره، به دارو رسان نوینی دست‌یافته‌ایم که نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.

رسول دیناروند در پنجمین دوره نشست تبادل تجربیات علم و فناوری که در زیرشاخه‌­های بیماری­های واگیر و غیر واگیر در حوزه سلامت برگزار شد، گفت: بسیاری کشورهای اسلامی با مشکل مقابله با بیماری‌های واگیر و بسیاری دیگر با معضل راهکاری برای درمان و کاستن از میزان ابتلا به بیماری­های غیر واگیر روبرو هستند، در بعضی کشورها مانند کویت با بیشترین میزان شیوع بیماری غیر واگیر دیابت روبرو هستیم و بعضی کشورهای اسلامی با مشکل بیماری­‌های واگیر مواجه هستند.

در همین رابطه مجید مسده از دانشگاه علوم و فناوری اردن ضمن تأکید بر واکسیناسیون و اهمیت آن در نظام بهداشت و درمان کشورها گفت: بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی سالانه یک‌میلیون و ۶۰۰ هزار کودک قبل از یک‌سالگی می­میرند درحالی‌که یک‌میلیون و ۴۰۰ هزار مرگ در بین آن­ها به دلیل نزدن واکسن است.

همچنین حمزه بابکر استاد دانشگاه سلطان قابوس عمان، با ارائه‌ی توضیح در مورد بیماری مالاریا گفت: ارتباط نزدیک ژنتیکی بین پشه­‌های ناقل در منطقه و در مناطق دیگر وجود دارد که به معنای جهش ژنتیکی سریع بین پشه­‌ها است.

وی افزود: باوجود تلاش­‌ها برای مبارزه با این بیماری، انواع پیچیده‌­تر و تکامل‌یافته‌تری از پشه‌ی ناقل دیده می‌­شود و نابودی کامل آن به تجهیزات بیشتر همچنین نظارت بر موارد همه­‌گیری نیاز دارد.

پروفسور تیتر دیمیرر، مدیر کارگروه سرطان آکادمی علوم ترکیه نیز ضمن اشاره به‌ضرورت آگاه‌ی­رسانی جوامع مختلف در جهت تشخیص سریع­تر سرطان گفت: امروزه بسیاری از منابع برای درمان سرطان هزینه می­شود، درحالی‌که تشخیص از اهمیت زیادی برخوردار است.

وی افزود: کشورهای جنوب غرب آسیا فاقد آمار جدید موارد ابتلا بوده و همین امر موجب دشواری نیل به نتیجه‌­ای جامع درباره‌ی دلایل و راهکارهای مبارزه با سرطان در این منطقه شده است.

از دیگر محورهای کلیدی پنجمین نشست تبادل تجربیات علم و فناوری (STEP) در کشورهای اسلامی، تکیه بر نقش دانشمندان زن جهان اسلام در توسعه‌ی علم و فناوری و حضور پررنگ آنان در این دوره از نشست استپ بود.

در همین راستا دکتر محمد اقبال چودری، رئیس مرکز بین‌­المللی علوم شیمی و زیستی (ICCBS) دانشگاه کراچی پاکستان ضمن تأکید بر اهمیت نقش الگوهای خوب زنان دانشمند گفت: جهان همواره در حال تغییر است و امیدوارم این تغییر فرصت­های بیشتری در اختیار زنان قرار دهد.

همچنین سلیما البروانی استاد دانشگاه سلطان قابوس عمان شبکه­‌سازی بین زنان دانشمند در جهان اسلام و حضور زنان در نهادهای سیاسی را یک ضرورت دانست و افزود: نقش ما، در تقویت مشارکت زنان در بهبود وضعیت جامعه اهمیت بسیاری دارد.

وی خاطرنشان کرد: مهم­ترین راهکارها برای افزایش مشارکت زنان در جوامع، داشتن الگو، ایفا کردن نقش استاد توسط تعدادی از زنان، عبور از کلیشه‌­های جنسیتی، رها کردن فضای کاری علیه تبعیض زنان، تشکیل شبکه‌های علمی زنان و ورود دانشمندان زن به فضاهای مدیریتی است.

در ادامه رابعه حسین استاد دانشگاه آقاخان کراچی نیز با اشاره به محدودیت‌های زنان مسلمان گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد اگر شما یک مادر آموزش‌دیده و آگاه داشته باشید، خانواده نیز آگاه می‌شود.

حسین گفت: شبکه‌­سازی و تشکیل گروه‌­های علمی، تشویق فعالیت­‌های علمی مستقل و آموزش در سطح ملی و بین­‌المللی موجب می‌­شود زنان از حمایت زنان دانشمند دیگر برخوردار شده و قادر به ادامه‌ی فعالیت‌­های خود باشند.

*مراسم اختتامیه

به گزارش روابط عمومی پارک فناوری پردیس، رسول دیناروند در مراسم اختتامیه‌ی پنجمین نشست تبادل تجربیات علم و فناوری (STEP)، گفت: پیشنهاداتی خطاب به بنیاد علم و فناوری مصطفی^(ص)در جهت تقویت بیشتر همکاری­‌های علمی و فناورانه بین کشورهای اسلامی و دیگر کشورها در قالب بیانیه مطرح‌شده است.

وی ضمن تأکید بر شبکه‌­سازی، همکاری و تقویت نقش زنان، ترغیب زنان دانشمند جهت مشارکت و تعامل در مدیریت و هدایت­گری جامعه به‌عنوان الگویی برای دیگران و همچنین تقویت مشارکت زنان در نهادها و رویدادهای علمی و ایجاد محیطی آزاد و مشوق توانمندی برای تقویت آزادی عقیده، تفکر انتقادی، سهیم‌­شدن و نظارت را ازجمله محورهای اصلی این پیشنهادات دانست.

وی همچنین از تأسیس قطب مجازی علم و فناوری جهت تسهیل ارتباط و شبکه­‌سازی، تقویت همکاری بین سازمان‌­های مختلف فعال در زمینه علم و فناوری و نوآوری، تشویق مشارکت بیشتر دانشمندان جوان در حوزه علم، فناوری و نوآوری و همچنین فراهم‌­سازی زمینه‌ جهت همکاری با بخش خصوصی توأمان با شناخت و ارتقای بهترین روش­‌ها، به‌عنوان سایر بندهای این بیانیه نام برد.

عضو هیأت مدیره‌ی بنیاد مصطفی^(ص)، ضمن اشاره به اهمیت اولویت­‌بندی فعالیت­‌های علمی در جهان اسلام جهت اهدای جایزه و یا تأسیس جایزه‌ه­ای جدید برای این دسته از دانشمندان خاطرنشان کرد: تعیین و شناخت خلأ و کاستن از آن­ها در راستای توسعه‌ی هدف راهبردی بنیاد علم و فناوری مصطفی^(ص)؛ افزایش آگاهی عمومی در مورد فعالیت­‌ها و مأموریت­‌های بنیاد علم و فناوری مصطفی^(ص)و همچنین ترغیب تحقیقات گروهی بین دانشمندان مسلمان، از دیگر پیشنهادات پنجمین نشست استپ می‌باشد.

دیناروند ضمن اشاره به ترغیب و حمایت از ائتلاف­‌های علمی و ظرفیت‌­سازی در حوزه­های اولویت­‌دار، ارتقای موقعیت گیاه-پزشکی، محصولات طبیعی و دانش بومی و نیز تسهیل طرح‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های محققان برجسته را به‌عنوان بندهای دیگر بیانیه‌ی پایانی این دوره از نشست استپ برشمرد.

گفتنی است در حاشیه‌ی برگزاری پنجمین نشست تبادل تجربیات علم و فناوری (STEP) در کشورهای اسلامی که با حضور بیش از ۶۰ هیأت علمی از ۱۹کشور جهان برگزار شد، سومین نمایشگاه آشنایی صنایع با دستاوردهای دانشمندان جهان اسلام نیز برپا و شرکت­‌ها و سرمایه‌­گذاران، همراه مهندسان و دانشمندانی که در تولیدات و خدمات جدید، موفقیت­‌هایی را کسب کرده­‌اند، در این نشست چهارروزه با یکدیگر دیدار نمودند.