تدوین کتابی برای افراد ناآشنا به حوزه فناوری

پارک فناوری پردیس روز چهارشنبه 25 اردیبهشت ماه، شاهد رونمایی از کتاب تخصصی در حوزه فناوری و کارآفرینی بود. کتابی با عنوان «فرهنگ فناوری، نوآوری و کارآفرینی» که به بررسی واژگان تخصصی در این زمینه پرداخته است تا بتواند به گسترش فهم و دانش مخاطبان خود کمک کند. «علی ممهوری» نویسنده این کتاب در گفت‌‌وگویی، ضرورت تدوین اين دانشنامه را توضیح داد.

علی ممهوری نویسنده نخست کتاب فرهنگ فناوری، نوآوری و کارآفرینی است. وي اين كتاب را با همکاری و همراهی همسرش «آفرین رستمی» ترجمه و تدوین کرده است. ممهوری درباره ضرورت نگارش این کتاب گفت: احساس کردم افرادی که قصد دارند در فضای فناوری، نوآوری و کارآفرینی فعالیتی داشته باشند، باید این اطلاعات در اختیارشان باشد. این کتاب را برای آن دسته از افرادی تدوین کردیم که آشنایی با حوزه فناوری ندارند با این حال ایده و قصد ورود به این فضا را دارند. البته سعی کردیم کتاب هم برای افراد مبتدی و هم متخصص مفید باشد.

وی با اشاره به اینکه برای تدوین این کتاب حدود 15 هزار واژگان انگلیسیِ مرتبط با حوزه فناوری و کارآفرینی، مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است، افزود: از میان انبوه این واژگان، 1500 واژه ضروری برای شرح و توصیف انتخاب شد.

نویسنده کتاب فرهنگ فناوری، نوآوری و کارآفرینی اضافه کرد: برای بررسی این واژگان از دو کتاب خارجی الهام گرفتم که هیچکدام از این کتاب‌ها در ایران قابل دسترسی نبود. در کنار این منابع خارجی، با توجه به اینکه از سال 1386 تا 1391 به عنوان مدرس در دانشگاه، زبان تخصصی تدریس می‌کردم؛ برخی از واژگان را که مورد توجه دانشجوهاو مرتبط با موضوعات فناوری بود به این کتاب اضافه کردم. می توان گفت که حدود 3 تا 4 درصد از واژگان این کتاب حاصل تجربیات من در هنگام تدریس است.

ویژگی‌های شاخص فرهنگ لغت

مهموری در هنگام معرفی کتاب خود، یکی از مهمترین ویژگی‌های آن را، قرار دادن تلفظ صحیح کلمات انگلیسی در کنار معانی واژگان عنوان کرد و درباره چرایی آن گفت: ماجرای تدوین این کتاب باز می گردد به سال 2013 که من دانشجوی سال دوم دکترا بودم. مقاله‌ای را به کنفرانسی در یکی از دانشگاه های خارجی ارائه دادم که پذیرفته شد و قرار بود درباره این مقاله در این کنفرانس سخنرانی کنم. قبل از آنکه سخنرانی آغاز شود، متوجه شدم کهدر فهرست سخنرانان حاضر، به غیر از بنده نام یک ایرانیِ دیگر هم به چشم می‌خورد. جالب اینکه ایشان استادیار دانشگاه بودند و از این رو در فهرست سخنرانی از من جلوتر بودند. ایشان مقاله بسیار پرمغز و عالی ارائه کرده بودند اما تلفظ کلمات انگلیسی را درست ادا نمی‌کردند، همین مسئله منجر به بی حوصلگی حضار در کنفرانس شد و عده ای سالن را ترک کردند، چرا که متوجه مفاهیم مقاله نمی‌شدند. همین موضوع عاملی شد که تصمیم گرفتم هنگامی که به ایران برگشتم کتابی تدوین کنم تا تلفظ لغات تخصصی هم در آن گنجانده شود. حاصل این تصمیم، کتاب حاضر است و برای اولین بار است که کتاب تخصصی فرهنگ با تلفظ ارائه می شود. این ویژگی کمک می کند که خواننده هم لغت را یاد بگیرد و هم تلفظ آن را. علاوه بر تلفظ واژگان انگلیسی به فارسی، آوا نگاریِ آکسفورد را هم در آن قرار داده ام.

وی در ادامه درباره ویژگی های دیگر کتاب خود افزود: همچنین در این کتاب، 50 دانشمند شاخص در حوزه فناوری، نوآوری و کارآفرینی را نام برده‌ام که افراد ترغیب شوند تا زندگینامه این دانشمندان را دنبال و اطلاعات بیشتری در این زمینه کسب کنند. در انتهای کتاب نیز فهرستی از پایگاه های اطلاع رسانی و وب سایت های پر بازدید جهان در فضای کارآفرینی معرفی شده است تا مخاطبان با این پایگاه ها آشنا شوند. علاوه بر این موارد، در ابتدای کتاب هم پاره ای از کلمات اختصاری در حوزه موضوعیِ کتاب درج شده است.

نویسنده کتاب فرهنگ فناوری، نوآوری و کارآفرینی درباره روند تدوین این فرهنگنامه بیان داشت: کار سخت و سنگینی بود که حدود یکسال شبانه روز بر روی آن کار کردیم. کار دیکشنری و فرهنگ لغات اساسا کار دشواری است چرا که کتاب مرجع است و فاکتورهای زیادی برای آن باید رعایت شود و مانند کتاب رمان نیست.

ممهوری درباره اینکه آیا کلمات این دانشنامه با معیارها و استاندارهای ایرانی، بومی سازی شده است یا نه، پاسخ داد: ما در هنگام ترجمه با کلماتی برخورد کردیم که معادلی برای آن نداشتیم، بنابراین فقط آن کلمه را توصیف و توضیح دادیم و کلمه ای برای این قبیل واژه ها معادل سازی نکردیم، چرا که قرار است محقق یا دانشجو این کلمات را بشناسد، بنابراین نيازي به ترجمه ندارد.

احتمال انتشار جلدهای جدیدی از دانشنامه

وی درباره احتمال تدوین جلد دوم این کتاب گفت: از آنجایی که حوزه فناوری و نوآوری حوزه زنده و پویایی است و همچنین نیازهای جامعه، تغییرات و دگرگونی هایی در معانی واژگان ایجاب می کند، هر ساله به واژگان تخصصیِ این حوزه، مواردی اضافه یا کم می شود؛ به همین دلیل امکان انتشار جلدهای بعدی وجود دارد.

ممهوری در ادامه افزود: به هرحال این کتاب، یک کتاب علمی است، و افراد و صاحبنظران درباره آن نظر خواهند داد و ممکن است تعریف و توصیف کلمه‌ای تغییر کند، یا از منابع بهتری برای ترجمه آن استفاده شود. بنابراین فرهنگ لغت قابل تغییر است و این کتاب هم یک دیکشنری باز است.

وی با استقبال از نقد و نظرات صاحب‌نظران درباره کتاب گفت: این امکان برای همه افراد و صاحبان اندیشه وجود دارد و ما این مسئله را در ابتدای کتاب هم ذکر کردیم و از آن استقبال می‌کنیم.

نویسنده کتاب فرهنگ فناوری، نوآوری و کارآفرینی درباره راه های موجود برای دسترسی مخاطبان به این کتاب گفت: حقوق مادی و معنوی این کتاب متعلق به پارک فناوری پردیس است و مساعدت های زیادی برای نگارش آن صورت گرفته است. طی هماهنگی های انجام شده با پارک فناوری پردیس، قرار است این کتاب در تیراژ محدودی منتشر شود و علاوه بر آن، انشاا... به صورت اپلیکیشن در پایگاه اینترنتی پارک فناوری بارگذاری ودر دسترس عموم مخاطبان قرار ‌گیرد.